امروزه شبکههای کامپیوتری در حال رشد و توسعه هستند. اگر برای شما سوال است که ذخیره ساز تحت شبکه چیست؟ در جواب باید بگوییم زمانی که بخواهیم اطلاعات مهمی که بر روی یک بستر شبکه منتقل میشوند را ذخیره کنیم، میتوانیم از دستگاه خاصی که مخصوص ذخیره اطلاعات تحت شبکه است استفاده کنیم. اینگونه است که به ذخیره ساز تحت شبکه نیاز داریم.
در بین سالهای دهه ۹۰ تا سال ۲۰۰۰ تمام رایانهها تنها یک هارد درایو داشتند. اگر نیاز بود که فضای بیشتری برای ذخیره سازی در اختیار داشته باشیم، در آن صورت باید بخشی از اطلاعات را بر روی لوح فشرده (CD) رایت میکردیم و به رایانه دیگری انتقال میدادیم. این کار خسته کننده و کند بود و فضای زیادی را هم به خود اختصاص میداد. به خصوص در سازمانهایی که باید حجم بسیار زیادی از اطلاعات مشتریان را ذخیره میکردند. در ادامه بررسی میکنیم که nas چیست و چه کاربردهایی دارد؟
در زمانهای دهه ۹۰ تا ۲۰۰۰ بود که درایوهای خارجی (مانند WD Passport) به وجود آمدند و تبدیل به یک هنجار معمول برای انتقال اطلاعات شدند، این کار دقیقا به مانند ظهور SSD بود که به سرعت جایگزین هاردهای HDD قدیمی شدند. برای مدت زمان نسبتا طولانی، درایوهای اکسترنال راهکاری بودند که بسیاری از متخصصین آی تی برای ذخیره اطلاعات مشتریان استفاده میکردند و با استفاده از آنها اطلاعات بیشتری را ذخیره یا منتقل میکردند.
با این حال حجم اطلاعات باز هم فزونی پیدا کرد و استفاده از چند رایانه، چند درایو و فضاهای انباشته چند بخشی تبدیل به یک روش جدید شد، دیگر هارد درایوهای اکسترنال راهکار مناسبی برای مدیریت اطلاعات در بین این بخشهای پردازشی و یا ذخیره سازی نبود. در اینجا آینده مختص به تجهیزات ذخیره سازی تحت شبکه بود و بعد از این تاریخ بود که ما انواع سرویسها و تمهیدات ذخیره سازی تحت شبکه مانند پردازش ابری، NAS، DAS و SAN داشتیم.
ذخیره ساز تحت شبکه NAS مخفف Network Attached Storage است. به دستگاهی گفته میشود که اطلاعات روی شبکه را در خود ذخیره میکند. دستگاه ذخیره ساز NAS از تعدادی هارد تشکیل شده که در قالب پروتکلهای مختلف، اطلاعات مهم تحت شبکه را ذخیره میکنند. کاربران در یک شبکه میتوانند به اطلاعاتی که بر روی NAS ذخیره میشود از طریق شبکه دسترسی داشته باشند و از آن استفاده کنند. به عبارت سادهتر زمانی شما از یک دستگاه ذخیره ساز NAS در شبکه خود استفاده میکنید، تمام کاربران شبکه میتوانند از یک دیتابیس مرکزی که اطلاعات را در خود ذخیره میکند استفاده کنند.
دستگاه ذخیره ساز NAS بدون نیاز به کیبورد و ماوس میتواند در بستر شبکه کار کند. با استفاده از برنامههای جانبی مبتنی بر مرورگرها در بستر شبکه مدیریت و پیکربندی میشوند. هر NAS در شبکه مانند یک نود شبکه میباشد و IP خاص خود را خواهد داشت. به زبان سادهتر، دستگاه NAS، یک کامپیوتر شامل تعدادی هارد ظرفیت بالاست که تحت شبکه به همه کاربران متصل است و کاربران میتوانند با استفاده از فضای مرورگر خود به یک حافظه با حجم بالا جهت ذخیره اطلاعات خود دسترسی داشته باشند یا اطلاعات را از این حافظه فراخوانی کنند. پیش از این، برای ذخیره و ارائه اطلاعات به کاربران مختلف از سرورهای معمولی استفاده میشد، این سرورها صدها فایل را بطور جداگانه تنظیم و ذخیره میکردند اما امروزه با استفاده از دستگاه NAS کاربران قادرند بصورت همزمان به حجم بالایی از اطلاعات دسترسی داشته باشند.
در پاسخ به این سوال که اجزای nas چیست، باید بگوییم که NAS (Network Attached Storage) یک سیستم ذخیرهسازی است که از طریق شبکه به دستگاههای مختلف متصل میشود تا امکان دسترسی و اشتراکگذاری فایلها را فراهم کند. در ادامه اجزای اصلی NAS را معرفی میکنیم.
سیستم عامل NAS برای مدیریت دادهها، اتصال به شبکه، تنظیمات امنیتی و کنترل دسترسی به فایلها استفاده میشود. این سیستم معمولاً بر پایه لینوکس یا سایر سیستم عاملهای سبک طراحی میشود و امکان مدیریت سادهتری را فراهم میآورد.
پردازنده (CPU) در NAS وظیفه پردازش دادهها و اجرای دستورات سیستم عامل را بر عهده دارد. قدرت پردازشی آن باید به اندازهای باشد که از پس درخواستهای متعدد شبکه و ذخیرهسازی برآید و عملکرد سیستم را بهبود دهد.
رابط شبکه (Network Interface) به NAS این امکان را میدهد که به شبکه محلی (LAN) یا اینترنت متصل شود. این رابط معمولاً از طریق اترنت (Ethernet) یا Wi-Fi دادهها را منتقل میکند و از اجزای حیاتی در ارائه دسترسی به اطلاعات برای کاربران است.
دیسکهای ذخیرهسازی فیزیکی (HDD یا SSD) در NAS به عنوان حافظه برای ذخیرهسازی دادهها عمل میکنند. این دیسکها معمولاً به صورت RAID (Redundant Array of Independent Disks) پیکربندی میشوند تا از دادهها در برابر خرابیها محافظت کنند و عملکرد بالاتری ارائه دهند.
سیستمهای ذخیرهسازی تحت شبکه (NAS) انواع مختلفی دارند و بر اساس نیاز و مقیاس استفاده، تقسیمبندی میشوند. این سیستمها برای دسترسی به دادهها از طریق شبکه طراحی شدهاند و در انواع مصرفی، سازمانی و میانرده ارائه میشوند.
سیستمهای مصرفکننده NAS بیشتر برای استفاده خانگی و یا دفاتر کوچک طراحی شدهاند. این سیستمها معمولاً برای ذخیرهسازی دادههای شخصی، فیلمها، موسیقی و عکسها به کار میروند. این نوع به گونهای طراحی شدهاند که راهاندازی و استفاده از آنها بسیار ساده باشد، بنابراین نیازی به تخصص فنی برای نصب یا پیکربندی ندارند. معمولاً این دستگاهها از یک یا دو درایو هارد دیسک (HDD) یا SSD بهره میبرند و امکاناتی مثل اشتراکگذاری فایل و پشتیبانگیری از دادهها را فراهم میکنند.
از نظر عملکرد، سیستمهای NAS مصرفکننده معمولاً محدود به سرعتهای انتقال داده پایینتر و ذخیرهسازی با ظرفیت کمتر هستند. این دستگاهها معمولاً برای کاربران خانگی یا کسبوکارهای کوچک که نیاز به مقیاسپذیری بالا ندارند، طراحی شدهاند. به طور کلی، این سیستمها با استفاده از رابطهای کاربری ساده به کاربران اجازه میدهند تا به راحتی دادهها را مدیریت و به اشتراک بگذارند.
ذخیره ساز nas سازمانی برای استفاده در محیطهای کسبوکار بزرگ و سازمانهای پیچیده طراحی شدهاند. این سیستمها معمولاً با تعداد زیادی دیسک سخت یا SSD و قابلیتهای پیشرفته مانند پشتیبانگیری خودکار، امنیت سطح بالا و مقیاسپذیری بالا همراه هستند. این نوع سیستمها از چندین ویژگی اضافی، مانند قابلیتهای RAID پیشرفته برای افزونگی و افزایش سرعت، مدیریت چندین کاربر به طور همزمان و امنیت دادهها با ویژگیهایی مثل رمزگذاری و دسترسی محدود، پشتیبانی میکنند.
سیستمهای NAS سازمانی معمولاً به شبکههای پیچیده متصل میشوند و حجم بالایی از دادهها را با سرعت بالا پردازش میکنند. آنها برای محیطهایی که نیاز به ذخیرهسازی دادههای حیاتی و دسترسی آنی به اطلاعات در زمانهای مختلف دارند، طراحی شدهاند. از دیگر ویژگیهای مهم این سیستمها میتوان به قابلیتهای بالای مقیاسپذیری اشاره کرد، که به سازمانها این امکان را میدهد تا به راحتی فضای ذخیرهسازی خود را با توجه به نیازهای در حال رشد افزایش دهند.
سیستمهای میانرده NAS بین سیستمهای مصرفکننده و سازمانی قرار میگیرند و برای شرکتها یا دفاتر با نیازهای ذخیرهسازی بیشتر از سیستمهای خانگی اما کمتر از سیستمهای سازمانی طراحی شدهاند. این سیستمها معمولاً از دو یا چند دیسک و قابلیتهای RAID سادهتری برخوردار هستند. آنها برای محیطهای کاری متوسطی که نیاز به حجم بیشتری از دادهها و دسترسی مشترک به فایلها دارند، مناسب هستند.
سیستمهای میانرده ذخیره ساز تحت شبکه NAS از نظر قیمت و عملکرد، به گونهای طراحی شدهاند که هم مقرون به صرفه باشند و هم قابلیت پشتیبانی از تعداد متوسطی از کاربران را در شبکه داشته باشند. این سیستمها معمولاً ویژگیهایی مثل دسترسی از راه دور، مدیریت سادهتر دادهها و قابلیتهایی مانند پشتیبانگیری خودکار و بازیابی دادهها را ارائه میدهند. آنها میتوانند گزینهای مناسب برای کسبوکارهای در حال رشد باشند که نیاز به ذخیرهسازی و مدیریت دادهها دارند ولی هنوز نیاز به پیچیدگیهای یک سیستم سازمانی NAS ندارند.
پروتکلهای CIFS و NSF از پر کاربردترین پروتکلهایی هستند که در دستگاه NAS استفاده میشوند، پروتکل CIFS پیش از این به نام SMB شناخته میشد، کمپانی IBM این پروتکل را توسعه داد و به شکل امروزی در آورد. به علاوه برخی از دستگاههای ضبط تحت شبکه از پروتکل HTTP پشتیبانی میکنند و کاربران میتوانند از طریق مرورگرهای خود اطلاعات را بر روی NAS دانلود یا آپلود کنند.
ذخیره سازی تحت شبکه ابری (Cloud storage) اکنون به عنوان آخرین ترند شیوهها و روندهای ذخیره سازی به کار گرفته میشود. آنها مانند استفاده از هاردهای اکسترنال در دهههای نود و ۲۰۰۰ میلادی به عنوان یک سیستم همگانی پذیرفته شدهاند و ساختارها و راحتی بسیار زیادی را در اختیار کاربران قرار میدهند. به عبارتی شما دادهها را به وسیله اینترنت بر روی یک کلاستری از سرورهای راه دور (در اینجا همان سرورهای ابری) قرار میدهید. با این کار فضای نسبتا نامحدودی برای ذخیره سازی تحت شبکه در اختیار دارید.
در این شیوه به جای آنکه یک هارد اکسترنال را به رایانه خودتان متصل کنید و بعد از ذخیره سازی آن را با دقت از رایانه جدا کنید، تنها کاری که لازم است انجام دهید آن است که یک حساب کاربری را از یک سرویس دهنده فضای ابری خریداری کرده و بعد از آن فایلها را بر روی بخش کاربری خود بارگذاری کنید. در اینجا نه نیازی به وصل کردن کابلی است و نه آنکه باید نگران اتصال و سلامت هاردهای اکسترنال باشید.
اینجا تنها با چند کلیک میتوان به یک دستگاه ذخیره سازی تحت شبکه با فضای ذخیره سازی بی نهایت دسترسی داشت. اگر شما اطلاعات بر روی هاردتان را از دست بدهید، باز هم اطلاعات شما بر روی دستگاه ذخیره سازی تحت شبکه ابری امن و سالم باقی میماند. بیشتر سرویسهای ذخیره سازی ابری به شکل همزمان (Syncing) هستند، که این به معنای آن است که تمام تغییراتی که شما بر روی اطلاعات خودتان بر روی هارد انجام میدهید، به همان شکل بر روی دستگاه ذخیره سازی تحت شبکه اعمال میشود، این یعنی کارکردن با این سرویسها راحتتر از هر زمان دیگری میشود.
اما ذخیره سازی تحت شبکه ابری مشکلاتی نیز دارد، برای مثال در صورتی که شما دسترسی خودتان به فضای ابری را از دست بدهید، ارتباطتان با داده ها قطع میشود. همچنین ارتباط با پورتهای USB به نسبت ارتباط اینترنتی سریعتر است، برای همین انتقال اطلاعات به یک هارد درایو اکسترنال بسیار سریعتر از انتقال آن بر روی یک بخش کاربری سرویسهای ذخیره سازی تحت شبکه است.
در کنار این در موارد، حریم خصوصی اطلاعات در سرویسهای پردازش ابری نیز به جای خود باقی میماند. برای مثال این که ضریب امنیت در سرویسهای ذخیره سازی شبکه ابری جای سوال دارد، ممکن است اطلاعات شما به سرقت برده شوند و یا آنکه توسط هکرها دستکاری شوند. با این حال این سرویسها همیشه بخش امنیت خودشان را به روز نگه میدارند و تاکنون خبری دال بر نفوذ به این سرویسها شنیده نشده است. شاید به خاطر آنکه از چند سطح امنیتی استفاده میکنند.
برای بسیاری، راحت بودن این سرویسها، به نسبت امنیت، نکته با ارزشتری است. از جمله این دسته از سرویس های ذخیره ساز تحت شبکه ابری میتوان به سرویسهایی نظیر Dropbox، Google Drive، و OneDrive اشاره کرد. این سرویسها برنامههای رایگان یا پولی مختلفی را برای ذخیره سازی اطلاعات در اختیار شما قرار میدهند.
این شیوه از سادهترین شیوههای ذخیره سازی تحت شبکه است و به کاربران این امکان را میدهد که با سادهترین شیوه ممکن (یک اتصال اینترنتی و یک حساب کاربری) فضای زیادی برای ذخیره سازی اطلاعات در اختیار داشته باشند. در این شیوه به راحتی امکان به اشتراک گذاشتن فایلها و تغییر فضای نگهداری وجود دارد. در عین حال کاربران نیازمند داشتن دانش زیاد و تخصصی در زمینه شبکه نیستند. اما این شیوه معایب خود را دارد. اگر اتصال شما با اینترنت قطع شود شما امکان دسترسی به اطلاعات خود را ندارید. همچنین سرعت آن نسبت به شبکههای داخلی کندتر است. امکان سرقت و یا نادیده گرفتن حریم خصوصی شما نیز وجود دارد.
اگر سیستم ذخیره سازی NAS به تنهایی نتواند فضای لازم برای ذخیره سازی را در اختیار شما قرار دهد چطور؟ یک گزینه آن است که یک لشکر از دستگاههای ذخیره سازی تحت شبکه NAS را در کنار هم قرار دهید، این کار از نظر منطقی زیاد توجیه پذیر نیست و از سوی دیگر شما باید با انواع IP آدرسها و دیگر موارد جداسازی و مدیریت فضا سروکله بزنید.
یک گزینه بهتر آن است که از سیستم SAN یا Storage area network استفاده کنید. مانند شیوه ذخیره سازی تحت شبکه NAS؛ در شیوه SAN دادهها بر روی سرورهای داخلی سازمان شما قرار میگیرد و با اتصالات داخلی شبکه به شما انتقال داده میشود. اما بر خلاف سیستم NAS در شیوه ذخیره سازی تحت شبکه SAN یک ارتباط داخلی میان فضاهای ذخیره سازی برقرار است. در واقع همه فضاهای ذخیره سازی تحت شبکه شما با این شیوه به یکدیگر متصل میشوند و تشکیل یک فضای واحد را میدهند.
بزرگترین تفاوتی که در اینجا میان SAN و NAS وجود دارد آن است که سیستم های ذخیره سازی تحت شبکه SAN در سطح پایینتری از سیستمهای NAS قرار میگیرند. دادههایی که بر روی NAS هستند به وسیله خود نرم افزارها و سخت افزارهای آن کنترل میشود، و به همین خاطر آنها به شکل «فایل» نمایش داده میشوند، در حالی که در سیستم SAN آنها به صورت یک سری «بلوک Block» دیده میشوند. به عبارت تخصصیتر، NASها به صورت یک «فایل سرور- File Server» عمل میکنند در حالی که SANها به صورت یک «دیسک درایو- Disk drive» هستند. در اینجا SANها به جای استفاده کردن از پروتکل TCP/IP از پروتکلهای دیگر نظیر Fiber Channel و iSCSI بهره میگیرند.
در سیستمهای ذخیره سازی تحت شبکه NAS ممکن است بتوانید تا چند ترابایت را بر روی هر درایو ذخیره سازی کند، به همین خاطر بعید است که در کاربردهای معمول سازمانی خودتان نیازمند استفاده از سیستمهای ذخیره سازی تحت شبکه SAN باشید. در این موارد شاید اضافه کردن NAS دوم یا سوم برای پاسخگویی به نیاز سازمانی راهکار خوبی است. به خاطر آنکه در شیوه ذخیره سازی تحت شبکه SAN از ارتباط غیر از پروتکل TCP/IP استفاده میشود، به همین خاطر در بیشتر کسب و کارهای بزرگ، دیتاسنترها یا سازمانهای چند بخشی و بزرگ از آن استفاده میشود.
این شیوه مانند ذخیره سازی NAS عمل میکند، با این تفاوت که در اینجا تمام منابع ذخیره سازی به همدیگر متصل هستند. در این شیوه امکان ذخیره سازی گستردهتری برای ما فراهم میشود. بر خلاف شیوه NAS در اینجا ما از پروتکل TCP/IP استفاده نمیکنیم. در واقع سیستم SAN یک «دیسک درایو – Disk Drive» است. مزیت اصلی این شیوه امکان اضافه کردن بی نهایت فضای ذخیره سازی است. بزرگترین عیب آن هزینه بالای راهاندازی است که برای شرکتهای بزرگ قابل پرداخت است.
با این شیوه به همان نقطه شروع بحث بر میگیریم. اگر به دنبال آن هستید که از شر سیستمهای ذخیره سازی تحت شبکه راحت شوید، تنها جایگزین برای شما استفاده کردن از سیستم DAS یا Direct attached storage است. همانطور که از نام آن پیداست، یک سیستم ذخیره سازی DAS به صورت فیزیکی باید به دستگاهی که قصد ذخیره سازی را دارد متصل شود.
شما میتوانید از DAS در هر جایی استفاده کنید. هارد درایوها، درایوهای CD و DVD، فلش درایو و درایوهای اکسترنال همگی نمونههایی از شیوه DAS است. در واقع، عبارت سیستم DAS بعد از توسعههایی که در سیستمهای ذخیره سازی تحت شبکه NAS و SAN داده شد طراحی شده است. با وجود سیستم DAS تفاوتهای زیادی میان شیوههای ذخیره سازی تحت شبکه و شیوههای خلاف آن به وجود آمده است.
این روزها، DAS اشاره به نوع خاصی از کلاسهای تجاری دارد که از کلاسترهای ذخیره سازی غیر شبکهای استفاده میکنند. برای مثال در سیستم Lenovo E1012 DAS امکان اتصال ۱۲ هارد درایو وجود دارد و یا در سیستم Dell ProweVault MD1200 نیز امکان نصب ۱۲ هارد درایو وجود دارد. آنها حجم زیادی برای ذخیره سازی میدهند. برای همین است که در بازار به آنها فضای ذخیره سازی «فله ای» هم میگویند.
با این حال DAS غیر سازمانی نیز طراحی شده است برای مثال در مدل D5-300 DAS ساخت انگلستان میتوان تا ۵ هارد درایو را استفاده کرد و با استفاده از یک کابل USB نوع C به رایانه متصل میشود. این دسته از DASها به اندازه DASهای سری سازمانی سریع نیستند، در آنها از کانکتورهای SAS و یا USB استفاده میشود. در اینجا به شما میگوییم که اگر نیازمند استفاده از افزونگی دادهها (Data redundancy) از طریق RAID هستید از DAS استفاده کنید.
در این شیوه هر دستگاه رایانه مستقیما به یک دستگاه ذخیره سازی (غالبا با ۵ یا ۱۲ هارد درایو) متصل میشود و نیازمند استفاده از اینترنت یا شبکه نیست و صرفا با یک کابل USB میتوان به آن متصل شد. این شیوه بیشتر شبیه به هاردهای اکسترنال است؛ اما در حجم زیاد کار میکنند. مهمترین مشکل در اینجا، عدم ارتباط شبکه و پرهزینه بودن راه اندازی و نگهداری از آن است.
اگر در خانه و یا کسب و کار کوچک شخصی میخواهید از سیستم ذخیره سازی مطمئن استفاده کنید، سرویسهای پردازش ابری و یا NAS میتواند ایده خوبی باشد.
در حالی که استوریج NAS به شکل واضحی قدرت بسیار بیشتری دارد، با این حال برای کسانی خوب است که دانش فنی خوبی دارند. نصب آنها کمی پیچیدهتر از اتصال چند فیش است و نیازمند آن است که درباره نگهداری و مسیریابی تحت شبکه، اطلاعات کافی در اختیار داشته باشید. این شیوه از ذخیره سازی تحت شبکه به نسبت شیوه انبارش داده ابری در بلند مدت بسیار مقرون به صرفه است. (البته اگر سرعت اینترنت زیاد نباشد و یا قیمت این سرویسها کاهش پیدا نکند.)
با این همه استفاده از شیوههای پردازش ابری بسیاری راحتتر است. شاید در برخی موارد شما نیاز داشته باشید که نرم افزارهایی را بر روی رایانه خودتان نصب کنید. این شیوه شما را از انجام سرویس و نگهداری بی نیاز میکند و اگر شما اطلاعات زیادی نداشته باشید، این سرویس تقریبا رایگان است. با این همه اگر برای شما حریم خصوص بسیار مهم است و یا آنکه در منطقهای زندگی میکنید که ارتباطات اینترنتی زیاد قابل اطمینان نیستند، و یا اگر این ترس را دارید که اطلاعات بر روی سرویس ابری شما به یکباره ناپدید شوند، بهتر است به سراغ این شیوه نروید. (البته ضریب اطمینان در این سیستمها قابلیت مقاومت در برابر حملههای هوایی و بمب اتم را دارند!! با این حال اگر به پایان یافتن جهان در سال پیش رو فکر میکنید، از سیستم های ذخیره سازی ابری استفاده نکنید.)
در مقاله ذخیره ساز تحت شبکه چیست؟ درباره چهار شیوه پردازش ابری، NAS، SAN و DAS توضیحاتی دادیم. با این حال هر کدام از این موارد نیازمند توضیحات بیشتری است که آنها را در مقاله بهترین ذخیره ساز تحت شبکه کدام است؟ بیشتر توضیح میدهیم.
سخن پایانی
ذخیره ساز تحت شبکه (NAS) یک راهکار مفید برای مدیریت و ذخیرهسازی دادهها در محیطهای خانگی، دفاتر کوچک و سازمانهای بزرگ هستند. این سیستمها با اتصال به شبکه، امکان دسترسی و اشتراکگذاری اطلاعات بین کاربران مختلف را فراهم میکنند و با توجه به نیازهای مختلف، انواع متنوعی دارند، از جمله سیستمهای مصرفکننده، سازمانی و میانرده. با استفاده از NAS، کاربران میتوانند دادههای خود را به صورت مرکزی ذخیره کنند، از پشتیبانگیری خودکار بهرهمند شوند و امنیت اطلاعات خود را افزایش دهند. انتخاب نوع مناسب NAS بسته به مقیاس نیازها و بودجه میتواند به بهرهوری بالاتر و مدیریت بهتر دادهها کمک کند.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *